Phủ định biện chứng là gì?

Vi Hải

Tháng Một 15, 2022
10 min read

Phủ định biện chứng là gì?

Trước khi giải đáp Phủ định biện chứng là gì căn cứ theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng cho rằng sự chuyển hóa từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất, sự đấu tranh thường xuyên của các mặt đối lập làm cho mâu thuẫn được giải quyết, từ đó dẫn đến sự vật cũ mất đi, sự vật mới ra đời.

Sự thay thế diễn ra liên tục tạo nên sự vận động và phát triển không ngừng của sự vật. Sự vật mới ra đời là kết quả của phủ định sự vật cũ. Điều đó cũng có nghĩa sự phủ định là tiền đề, điều kiện cho sự phát triển liên tục, cho sự ra đời của cái mới thay thế cái cũ. Đó là phủ định biện chứng

Hiện nay theo giáo trình Triết học Mác – Lênin đưa ra giải đáp về câu hỏi phủ định biện chứng là gì như sau: “ Phủ định biện chứng là phạm trù triết học dùng để chỉ sự phủ định tự thân, là mắt khâu trong quá trình dẫn tới sự ra đời sự vật mới, tiến bộ hơn sự vật cũ”.

Phủ định biện chứng là sự thay thế sửa chữa hình thức sống sót này bằng hình thức sống sót khác của một sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào đó trong quy trình hình thành, sống sót, tăng trưởng và diệt vong của nó. Tuy nhiên hoàn toàn có thể thấy trong xã hội sự phủ định chỉ là hủy hoại cái cũ, không tạo tiền đề cho sự tiến lên và lực lượng phủ định được đưa từ ngoài vào cấu trúc của sự vật, tức là sự tự phủ định, là sự phủ định tạo tiền đề cho sự tăng trưởng tiếp theo, cho cái mới sinh ra thay cái cũ .
Ví dụ : Quả trứng sẽ là sự khẳng định chắc chắn bắt đầu ở trong điều kiện kèm theo được ấp qua quy trình phủ định lần 1 sẽ tạo ra gà mái con tiếp đó trải qua quy trình phủ định lần 2 tức là khi gà mái con lớn lên thì sẽ sinh ra nhiều quả trứng. Đây chính là hiệu quả sự phủ định của phủ định. Sự tăng trưởng biện chứng trải qua mỗi lần phủ định biện chứng là sự thống nhất giữa vô hiệu, những thừa kế và tăng trưởng. Trải qua mỗi lần phủ định sẽ vô hiệu được những cái cũ, những yếu tố còn lỗi thời từ đó sẽ tạo ra được những cái mới hơn, những cái tương thích hơn với sự tăng trưởng .

Đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng

Sau khi đã tìm hiểu vê Phủ định biện chứng là gì ở nội dung trên thì bài viết xin đưa ra nội dung về đặc trưng của phủ định biện chứng. Theo đó đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng là tính khách quan và tính kế thừa. Cụ thể:

+ Tính khách quan của phủ định biện chứng biểu lộ ở chỗ nguyên do của sự phủ định nằm trong chính bản thân sự vật, hiện tượng kỳ lạ. Sự phủ định xử lý những xích míc bên trong sự vật. Nhờ việc xử lý những xích míc mà sự vật luôn tăng trưởng, vì vậy, phủ định biện chứng là một tất yếu khách quan trong quy trình hoạt động và tăng trưởng của sự vật. Đây là tác dụng chuyển hoá của những mặt trái chiều nhằm mục đích xử lý những xích míc bên trong bản thân sự vật, hiện tượng kỳ lạ và của quy trình tích luỹ về lượng dẫn đến nhảy vọt về chất. Qúa trình đó trọn vẹn không nhờ vào vào ý thức của con người .
+ Tính thừa kế của phủ định biện chứng bộc lộ ở chỗ vì phủ định biện chứng là hiệu quả của sự tăng trưởng tự thân của sự vật, nên nó không hề là sự thủ tiêu, sự phá huỷ trọn vẹn cái cũ. Phủ định biện chứng không phải là sự phủ định sạch trơn. Với phủ định biện chứng thì cái mới sinh ra trên cơ sở cái cũ, chỉ vô hiệu những yếu tố đã lỗi thời, lỗi thời, cản trở sự tăng trưởng của cái mới ở cái cũ, đồng thời giữ lại và cải biến những yếu tố tích cực cho tương thích với cái mới từ cái cũ. Phủ định biện chứng không chỉ là sự khắc phục cái cũ, sự vật cũ, mà còn là sự link giữa cái cũ với cái mới, sự vật cũ với sự vật mới, giữa sự khẳng định chắc chắn với sự phủ định, quá khứ với hiện thực

Ý nghĩa của phạm trù phủ định biện chứng

Phủ định biện chứng là mắt khâu tất yếu của mối liên hệ và sự tăng trưởng. Phủ định biện chứng có ý nghĩa trong việc tạo ra những điều kiện kèm theo, tiền đề tăng trưởng của sự vật .

Phủ định biện chứng giúp chúng ta nhận thức đúng đắn về xu hướng phát triển của sự vật. Có thể thấy quá trình phát triển của bất kỳ sự vật nào có sự phủ định biện chứng, chúng không bao giờ đi theo một đường thẳng, mà diễn ra quanh co, phức tạp, trong đó bao gồm nhiều chu kỳ khác nhau. Chu kỳ sau bao giờ cũng tiến bộ hơn chu kỳ trước.

Bên cạnh đó phủ định biện chứng giúp tất cả chúng ta thấy ở mỗi chu kỳ luân hồi tăng trưởng sự vật có những đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau. Do đó, tất cả chúng ta phải hiểu những đặc thù đó để có cách tác động ảnh hưởng tương thích với nhu yếu tăng trưởng .
Ngoài ra, theo quy luật phủ định của phủ định, mọi sự vật luôn luôn Open cái mới thay thế sửa chữa cái cũ, cái tân tiến sửa chữa thay thế cái lỗi thời ; cái mới sinh ra từ cái cũ trên cơ sở thừa kế tổng thể những tác nhân tích cực của cái cũ, do đó, trong hoạt động giải trí của mình, con người phải biết thừa kế tinh hoa của cái cũ, tránh thái độ phủ định sạch trơn .

Trên đây là phần giải đáp thắc mắc của chúng tôi về vấn đề: Phủ định biện chứng là gì. Nếu trong quá trình nghiên cứu tìm hiểu và giải quyết vấn đề còn điều gì mà bạn đọc thắc mắc hay quan tâm bạn có thể liên hệ chúng tôi để được hỗ trợ.