Thuật ngữ “mất ngửi” chỉ hiện tượng mất một phần hoặc hoàn toàn khả năng ngửi. Bình thường, mũi người có chừng 100 triệu tế bào thần kinh để ngửi và khoảng 1.000 gen khác nhau nằm trong các tế bào cảm thụ khứu giác này. Mỗi thụ thể thần kinh chỉ phân tích, tiếp nhận một số mùi nhất định. Tín hiệu điện từ thụ thể khứu giác sẽ được chuyển về não bộ để xác định được mùi hương của sự vật.
Mất ngửi hoàn toàn có thể do nhiều nguyên do khác nhau : cảm lạnh, cúm … gây viêm nhiễm ; do polyps hoặc các nguyên do gây ùn tắc vùng tiếp đón mùi, tổn thương thần kinh ngửi, hoặc vùng vỏ não tiếp đón công dụng nghiên cứu và phân tích mùi … Mất ngửi cũng là một trong những triệu chứng thường gặp của COVID-19 .
Trong hầu hết các trường hợp, điều trị nguyên do mất ngửi sẽ giúp bạn ngửi được trở lại. Tuy nhiên, ở một số ít trường hợp, nhất là các trường hợp mất ngửi do nguyên do thần kinh, hoàn toàn có thể không hồi sinh và người bệnh phải thích nghi với thực trạng mất ngửi .
Phát hiện mất ngửi như thế nào?
Chứng mất ngửi hoàn toàn có thể tiến triển từ từ hoặc bất thần. Một số bệnh nhân đến với chúng tôi nói rằng thực sự họ cũng không biết họ mất ngửi từ khi nào mà tự nhiên gần đây họ không thấy mùi thức ăn từ trong nhà bếp bay ra hoặc khi họ nấu … hoặc tự nhiên phát hiện là mùi nước hoa mình dùng hết hạn hay sao mà chẳng thấy mùi gì, rồi mùi hương của người mình yêu tại sao mình không thấy nữa ? Tại sao ? Tại sao ? … và sau rất nhiều lần “ tại sao ” đó họ mới quyết định hành động đi khám bác sĩ Tai Mũi Họng .
Bác sĩ sẽ hỏi các bộc lộ mà người bệnh tự cảm nhận thấy tích hợp với thăm khám lâm sàng. Trong một số ít trường hợp, bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định chụp CT ( chụp cắt lớp vi tính ) hoặc cộng hưởng từ vùng mũi / xoang / sọ não tùy theo xu thế nguyên do gây bệnh .
Nguyên nhân nào gây ra chứng mất ngửi?
Như đã nêu ở trên, chứng mất ngửi hoàn toàn có thể do nhiều nguyên do khác nhau như : Cảm lạnh, cúm thông thường ; một số ít vi rút gây tổn thương dây thần kinh ngửi ; viêm mũi xoang có tổn thương niêm mạc hoặc thoái hóa niêm mạc thành polip ở / hoặc che lấp vùng phân bổ của dây thần kinh ngửi ; các dị hình của cuốn mũi và vách ngăn, lệch vách ngăn của mũi cản trở luồng khí mang mùi vào vùng tiếp đón của các đầu mút thần kinh ngửi .
Mất ngửi cũng có tương quan đến : Bệnh tiểu đường, hút thuốc lá, béo phì, tăng huyết áp, hoặc hội chứng Kallmann ( là một hội chứng di truyền trong đó thiếu khứu giác do sự vắng mặt của các cấu trúc được gọi là bóng khứu giác trong não. Để xác lập điều này, bác sĩ cần cho bệnh nhân chụp quét cộng hưởng từ ( MRI ) của đầu ). Đặc biệt, mất ngửi có tương quan đến bệnh Alzheimer. Suy giảm khứu giác mới là tín hiệu cảnh báo nhắc nhở sớm bệnh Alzheimer tới 10 năm trước khi khởi đầu tín hiệu mất trí nhớ. Các nhà nghiên cứu của Bệnh viện Masachusetts ( Mỹ ) đã nghiên cứu và điều tra ra một giải pháp hoàn toàn có thể xác lập rủi ro tiềm ẩn bệnh Alzheimer ở một người dựa vào năng lực phân biệt và nhớ lại mùi hương của người đó .
Mất ngửi cũng hoàn toàn có thể do 1 số ít loại thuốc gây ra, ví dụ điển hình như thuốc kháng sinh và thuốc kháng histamine. Một số loại thuốc ức chế quy trình kết nối phân tử mùi lên thụ thể ở các tế bào thần kinh khứu giác của niêm mạc mũi và truyền tín hiệu lên não, ngăn ngừa sự kết nối các phân tử mùi lên các thụ thể của tế bào thần kinh khứu giác, gây ra công dụng phụ giảm khứu giác. Dưới đây là các loại thuốc thường gây ra tính năng phụ giảm khứu giác :
+ Nhóm thuốc kháng sinh ( ampicillin, tetracyclin, clarithromycin … ) : Khi sử dụng trong một thời hạn dài, năng lực nhận biết mùi của mũi bị suy giảm .
+ Nhóm thuốc chống trầm cảm ( amitriptyline, nortriptyline, clomipramine … ) : sử dụng trong điều trị trầm cảm, rối loạn lo âu … khi sử dụng trong một thời hạn dài, thường gây ra tính năng phụ giảm khứu giác .
+ Nhóm thuốc kháng histamin ( Chlorpheniramin, dexchlorpheniramin, loratadin … ) sử dụng để làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng, dị ứng da … Các thuốc này cũng làm giảm năng lực nhận biết mùi của mũi khi sử dụng trong một thời hạn dài .
+ Nhóm thuốc chống co giật ( Carbamazepin, phenytoin, valproic acid … ) : nếu sử dụng nhóm thuốc này trong một thời hạn dài, năng lực nhận biết mùi của mũi bị suy giảm .
Ngoài các thuốc trên, còn có nhiều loại thuốc khác cũng gây ra tác dụng phụ giảm khứu giác: nhóm thuốc cao huyết áp (nifedipin, captopril…), nhóm thuốc giảm mỡ trong máu (lovastatin, atorvastatin…), nhóm thuốc kháng viêm corticosteroid (dexamethason, hydrocortisone…)…
Mất ngửi cũng hoàn toàn có thể Open ở bệnh nhân đa xơ cứng ( Multiple Sclerosis – MS ) là một chứng rối loạn não bộ và tủy sống làm giảm công dụng thần kinh, phối hợp tạo thành sẹo trên lớp phủ ngoài của các tế bào thần kinh trong đó có các tế bào ngửi .
Mất ngửi ở bệnh Parkinson : ở tiến trình đầu sẽ ảnh hưởng tác động đến khứu giác của người bệnh : không còn năng lực phân biệt mùi của thực phẩm, nếu không được chữa trị kịp thời sẽ khiến thực trạng nặng thêm
Triệu chứng mất ngửi có ở người mắc hội chứng Sjogren : bệnh tự miễn Sjogren là một rối loạn tự miễn dịch do rối loạn công dụng của các tuyến ngoại tiết trên khung hình. Cụ thể, bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch tiến công các tuyến nước bọt và tuyến lệ, khiến chúng ngừng hoạt động giải trí. Đặc trưng của bệnh là thực trạng khô mắt, khô miệng và khô niêm mạc, làm cho các phân tử mùi trong không khí không luân chuyển được tới vùng ngửi .
Những bệnh nhân chấn thương sọ não tổn thương vùng não đảm nhiệm mũi hoặc tổn thương dây thần kinh ngửi ( dây khứu giác – dây thần kinh sọ số I ) cũng bị mất ngửi. Các bệnh nhân bị u não : tổn thương vùng não nghiên cứu và phân tích mùi, sẽ mất ngửi .
Chứng mất ngửi được điều trị như thế nào?
Trong hầu hết các trường hợp, khứu giác hoàn toàn có thể được hồi sinh bằng việc điều trị nguyên do gây mất ngửi. Ví dụ, nếu bạn bị viêm xoang, thì việc điều trị viêm xoang hoàn toàn có thể giúp bạn ngửi được trở lại. Nếu mất ngửi do thuốc, việc dừng hoặc thay thế sửa chữa thuốc sẽ có công dụng lấy lại khứu giác của bạn. Nếu bạn bị polyp mũi hoặc một dạng ùn tắc khác, hoàn toàn có thể thiết yếu phải phẫu thuật .
Do đó, để đưa ra hướng điều trị thích hợp thì việc xác lập nguyên do là rất quan trọng .
Việc điều trị chứng mất ngửi tùy thuộc vào nguyên do. Hiện tại vẫn chưa có cách chữa trị dứt điểm chứng mất ngửi bẩm sinh. Các trường hợp mất ngửi mắc phải như : mất ngửi do viêm mũi xoang, do polyp mũi, do thuốc, … khứu giác của bạn sẽ phục sinh khi các nguyên do này được xử lý .
Phòng ngừa
Để giảm rủi ro tiềm ẩn bị mất ngửi, bạn nên điều trị sớm và đúng viêm mũi xoang, polyp mũi … Nên có ý thức tránh hóa chất và môi trường tự nhiên ô nhiễm. Không hút thuốc lá .
Chứng mất ngửi và COVID-19
Mất ngửi là một trong những triệu chứng thường gặp của COVID-19. Bác sĩ hoàn toàn có thể nghĩ tới thực trạng nhiễm COVID-19 trong các trường hợp mất ngửi Open bất ngờ đột ngột, đi kèm với mất vị giác ở những bệnh nhân không có biểu lộ chảy mũi, ngạt tắc mũi rõ ràng …
Những người bị mất ngửi do COVID-19 thường phục hồi khứu giác trong khoảng chừng 2-3 tuần, thời hạn phục sinh hoàn toàn có thể khác nhau tùy trường hợp .
Theo một điều tra và nghiên cứu, bệnh nhân COVID-19 kèm theo chứng mất ngửi có diễn tiến bệnh nhẹ hơn những bệnh nhân COVID-19 không có chứng mất ngửi. / .
Source: https://thichvivu.net
Category: Sức khỏe
